Fryske les foar Grinzer studinten

5 Maart 2018

Niet alleen in Friesland wordt Fries gesproken. Ook in Groningen is de taal levend. Studentenvereniging FFJ Bernlef geeft taallessen aan leden en niet-leden. Zelfs voor oprjochte Friezen blijkt de taal soms best lastig.

'Ik bin der grutsk op dat ik Frysk bin'

Het grootste deel van zijn leven bracht hij door in de provincie ‘Utert’. Toch spreekt Riekus Wijngaard (20) een keurig woordje Fries. ,,Ik haw it myn hiele jeugd praat mei myn mem en sus. Ik bin der grutsk op dat ik Frysk bin.’’ De cursus kan hij goed gebruiken: spelling is een struikelblok en zijn uitspraak valt op. ,,Der binne minsken dy’t my útlaitsje as ik troin sis yn stee fan trein.’’ Op dit moment zit de student filosofie zonder kamer en woont hij tijdelijk bij zijn pake en beppe in Feanwâlden. Die verbeteren hem steeds vaker als hij taalfouten maakt daar heeft hij zelf om gevraagd. ,,Se fine it machtich moai dat ik no by Bernlef sit.’’ Wat hij het meest mist als hij weer in zijn geboorteplaats Houten is? ,,Fryske drûge woarst, dêr bin ik fan fan. Sûnde dat jo it net oeral krije kinne.’’ De Groninger evenknie met kruidnagel laat hij tot slot liever staan. ,,Net te dwaan.’’

 Riekus Wijngaard (20)

'Fereale fyn ik sa’n moai wurd'

Ze groeide op in Boornbergum en speelde Fries toneel. Janneke Knol (23) dacht dan ook dat aan haar uitspraak weinig scheelde. ,,Mar doe’t ik hjir kaam, foel dat ôf.’’ Vooral de volgorde van de werkwoorden blijft een puntje. Bovendien wil ze beter leren spellen zeker nu ze schrijft voor De Harpe, het tijdschrift van Bernlef. ,,Wy hawwe te min minsken om de flaters nei te sykjen.’’ Haar vriend komt uit Arnhem, maar mochten ze kinderen krijgen, dan hoopt ze die tweetalig op te kunnen voeden. ,,Frysk is myn thús. It heart by my.’’ De vernederlandsing van de Friese woordenschat bekijkt ze met argusogen. ,,Ik fyn it spitich dat ik it sels ek begjin te dwaan. Nim fereale; verliefd. Dat is sa’n moai wurd, mar nimmen dy’t it seit. Dat fyn ik spitich.’’

 Janneke Knol (23)

'Mensen vragen zich af wat ik bij Bernlef doe'

Verstaan lukt en lezen gaat, maar spreken houdt al snel op bij ,,tsjoch’’. Wat Joran Lemke (20) betreft, gaat dat veranderen. Hoewel de student bestuurskunde een geboren Leeuwarder is, voelt hij zich op en top Fries. De provinsje heeft hij in zijn hart gesloten als supporter van SC Heerenveen. ,,Voor de wedstrijd zingen ze altijd het folksliet. Dat geeft een Fries gevoel. Sinds ik bij Bernlef zit, is dat alleen maar sterker geworden.’’ Niet iedereen begrijpt dat overigens. ,,In Leeuwarden vinden ze me een kutfries. Mensen vragen zich af wat ik bij Bernlef doe.’’ De lessen grammatica vindt hij pittig. ,,Zelfs de mensen naast me die gewoon Fries spreken hadden er moeite mee.’’ Met de cursus wil hij zich binnenkort in het Fries kenbaar maken. ,,Ik zeg altijd: praat Fries tegen me. Toch gaan ze over op het Nederlands. Eind volgend studiejaar hoop ik dat ik me met de taal kan redden. Ik kin no wol in bytsje Frysk, maar het moet echt verbeteren.’’

Joran Lamke (20)

Do moast ynlogge om reaksjes te sjen.
Do moast ynlogge om reaksje efter te litten.